Het Rifgebergte

De Riffijnse bergketen is één gebied, in tegenstelling tot het veel grotere en hogere Atlasgebergte in het zuiden. Het is helemaal afgescheiden van de Atlas door de Taza vallei en geologisch gezien jonger, uit het tertiaire periode. Van oost naar west is het gebied tussen de 350 en 400 kilometer lang, van noord naar zuid is het gebied tussen 80 en 100 kilometer wijd. Het plateau van Targuist vormt de grens tussen het westen en de oosten van de bergketen. De top van de keten, adrar Tidighin (2456 meter), ligt ten zuiden van Ketama en ten westen van Targuist, in Sinhaja Sghir. Ten westen van Targuist is er veel bebossing, bijvoorbeeld de ceders en de grote en zware kurkeiken in Ghmara, waar ook de enige Marokkaanse sparrenbomen staan. In tegenstelling tot deze vegetatie vinden we ten oosten van Targuist, in het echte Rifgebied, voornamelijk ontboste grond.

Het Rifgebied is een bergachtig terrein in het oostelijke deel. Dit gebied ligt ten westen van het relatief open land tussen Midar en Melilla. Het is de regio tussen Targuist in het westen, Midar in het oosten, Alhoceima en de Middellandse Zee in het noorden en Aknul in het zuiden. Het Centrale Rif is erg bergachtig, ontbost met steile rotsachtige hellingen. Twee bergen domineren het gebied: de Azru Aqchar (de kale rots) in de Izennayen en het hoogste punt van Jbel Hmam (de duivenberg), adrar n Sidi Bu Khiyar (1944 meter hoog). De beroemde stamheilige is daar begraven. Het massief van de Jbel Hmam is het echte hart van het gebied van de Ait Waryagher.

 

 

In de Centrale Rif ligt de hoogste bergkam in het noordelijke deel van de Izannayen, waar pieken van 1600 meter en hoger heel normaal zijn. In de winter valt hier regelmatig sneeuw. In de winter hebben zowel de Izannayen als de Ait Ammarth sneeuw en vriest het er soms, terwijl het  grootste deel van de Ait Waryagher, uitgezonderd de hoogste deel van Jbel Hmam, aanzienlijk minder koud is.

Aghza Ghis en de Nekor zijn de langste rivieren in de regio, beiden ongeveer 70 kilometer lang. Aghza Ghis ontspringt in het gebied van de stam Senhaja, loopt oostelijk door Targuist om daar de Ait Waryagher binnen te gaan.

Nekor ontspringt bij Ajdir, (Izannayen) waar Nekor een andere naam heeft, Aghzar n Bayu. De rivier stroomt pal naar het noorden waarbij hij een kloof gevormd heeft door de tribale grens tussen Izannayen en Ait Waryagher. Vervolgens stroomt hij in noordoostelijke richtig naar Arbaa n  Taourirth. Hier gaat hij weer pal naar beneden en mondt uit bij Tazourakht, waarbij hij de Ait Waryagher aan westkant scheidt van de Ait Tuzin ten oosten daarvan. Nog eens 20 kilometer noordelijker komen de stromen van Thanda Hawa bij de Nekor en wordt de rivier de grens tussen Ait Waryagher en Temsamane. Uiteindelijk mondt Nekor in de baai van Alhoceima, aan de oostkant, die aan de westkant begrensd wordt door Aghza Ghis.

Op basis van een kort overzicht is duidelijk dat de geografie van de Rif zich richt op de Middellandse Zee waar bijna al haar rivieren op uitkomen.

De luchtvochtigheid aan de kust kan groot zijn, in de zomer door een dikke mist die de zon vertroebelt en in de winter door overvloedige motregen. De temperatuurverschillen zijn het grootst in het binnenland waar niet veel regenbuien vallen.

De flora en fauna van de noordelijke helling van de Rif zijn gevarieerder dan de zuidelijke helling. Wie met een auto door de centrale Rif reist, zal opmerken dat grote bomen er niet voorkomen. Het is niet moeilijk om de fauna in de regio te delen. Net als grote bomen zijn ook de grote dieren afwezig. Jakhalzen zijn er echter wel te vinden, door het hele Rif gebied. Kleinere beesten zoals stekelvarkens, egels, ratten, muizen, hazen en konijnen komen ook voor. Riffijnen hebben als vuistregel dat al het vlees dat haram is als voedsel, wel geneeskrachtige eigenschappen kan hebben. Maar goed, de ontbossing van het landschap heeft het dierenleven in de Rif gebied sterk aangetast.

De patrijs en de duif zijn wilde eetbare vogels die veel voorkomen. Riffijnen jagen vaak op deze vogels. De meest voorkomende reptielen in de Rifgebergte zijn kikkers, padden en schildpadden, kleine gekko hagedissen en kameleons vindt je er ook. Schorpioenen en slangen worden onmiddellijk gedood. Andere insecten niet. De enige insecten die van belang zijn voor de Riffijnen zijn de bijen.

Doordat de vegetatie van de Centrale Rif voornamelijk uit ondoordringbaar struikgewas bestaat, ziet het gebied er van bovenaf uit als een stuk verkreukeld bruin papier. Vanuit de lucht zie je kleine vierkante witte stenen en lemen huizen. Deze huizen liggen ver uit elkaar, als sterren aan de hemel zoals de Ait Waryagher zelf zeggen.